Nie czytam, a oglądam #4

„Miasto 44” reż. Jan Komasa

UWAGA: spoilery!!!

 

Nie lubię polskich filmów historycznych. Podświadomie kojarzą mi się one z hiperbolizacją cierpienia, patosem, wymuszaną ckliwością, a przez to ze sztucznością. Brakuje mi w nich realizmu i „historycznej atmosfery”. Niemniej jednak, wielkie bum, jakie wywołało wejście „Miasta 44”do kin, ogarnęło także mnie, więc dla zaspokojenia swej ciekawości, wybrałam się do kina.

Młody reżyser, który wcale nie zachwycił mnie „Salą samobójców”, tu zrobił na mnie ogromne wrażenie. Przede wszystkim do roli powstańców wybrał młodych, mało znanych aktorów, którzy, według mnie, zagrali całkiem zgrabnie i wiarygodnie. Jednak to nie oni podbili moje serce, a niezwykle realistyczna sceneria, w której trudno dostrzec ingerencję techniki i komputera. Zwieziono na plan ponoć blisko 5 tysięcy ton gruzu, by wiernie odwzorować zniszczenia Warszawy. Zadbano o charakteryzację bohaterów, a nawet o autentyczne odgłosy z karabinów i innej broni używanej w powstaniu. To wszystko wraz z dynamiczną akcją sprawiło, że nawet najbardziej infantylni i niedojrzali widzowie, po odłożeniu na bok pudeł popcornu, zaczęli w skupieniu i ciszy oglądać film.

„Miasto 44” to wbrew pozorom historia nie tyle o okrutnym czasie wojny (choć scen, w których owo okrucieństwo jest akcentowane nie brakuje), a raczej o wielkiej miłości rozgrywającej się wojennej scenerii, która nie ma szans na pełne i prawdziwe zaistnienie, i która momentami sprawiała, że film ten przypominał wręcz hollywoodzką produkcję. Bo „Biedronka”, która z narażeniem życia wyciąga Stefana z bombardowanego szpitala, ledwo go wlecze za sobą, ale to nie przeszkadza, by ów na półmartwy jeszcze niedawno bohater w następnej scenie całkiem zręcznie poruszał się o własnych siłach. Inna scena: trwa walka na cmentarzu, obserwujemy ją w slow motion, widzimy jak nasz bohater z opaską na ręku i bez broni w ręku, sprawie unika trafienia kuli, widzimy jego ucieczkę i śmieć innych dookoła – a wszystko to rozgrywa się przy śpiewającym „Dziwny jest ten świat” Niemienie. Że świat jest dziwny tego nikomu powtarzać nie trzeba, zwłaszcza, gdy trwa wojna, ja zaś powtórzę Wam, że dziwna i w ogóle niezrozumiana dla mnie była ta scena, choć nie najgorsza – nie wspominam już o wytykanej wszędzie scenie seksu w rytmie dubstepu czy o przejściu przez kanały, gdzie znów obserwujemy bohaterów w zwolnionym tempie, kroczących pewnie, odważnie, dumnie i wyprostowanie, co tak bardzo przypomina amerykańskich herosów, że aż mierzi. 

Nie myślcie sobie jednak, że film ten to jedynie zlepek takich scen, bo trafiały się prawdziwe perełki, które wgniatały w fotel, wyciskały łzy i… śniły się po nocach. Do najlepszych, bez wątpienia, należy scena śmierci matki i brata głównego bohatera, Stefana. Jest w niej wszystko – matczyna miłość, niepewność jutra, zagubienie, strach, powaga, a wreszcie całe okrucieństwo i niesprawiedliwość wojny. Choćby dla niej warto ten film zobaczyć!

Nie uważam, że obejrzenie „Miasta 44” było straconym czasem. Ja rzeczywiście poczułam tamte realia, wsiąkłam w tę duszną i niecierpliwą atmosferę przepełnioną strachem i śmiercią. Wraz powstańcami patrzyłam jak stopniowo upada Warszawa, jak Armia Czerwona obojętnie przygląda się zza rzeki naszej klęsce. Widziałam  stosy ciał, wielu rannych, wyjących z bólu ludzi. Widziałam eksplozję niemieckiego czołgu – pułapki i deszcz krwi. Widziałam to wszystko i pojmowałam, jak wiele ci ludzie poświecili, jak wielką odwagę wykazali. I mimo że film w swej budowie jest nierówny, myślę, że warto go obejrzeć. Przynosi zupełnie inne spojrzenia na czas powstania, bo odrzuca wszelkie moralizatorstwo oraz patos. 

 

Pozdrawiam

nieidentyczna