Wielki Brat patrzy

Jest ranek. Wstajesz o wyznaczonej porze. Wyznaczonej nie przez siebie, a odgórnie. Jesz „styropianowy” chleb i popijasz płynem, który z kawą ma wspólną tylko nazwę. Robisz to wszystko, mając świadomość, że cię obserwują. Ubierasz się w to samo, co zwykle. W to samo, co ubierają się twoi znajomi i nieznajomi mijający cię na ulicy. Idziesz do pracy, w której nie znasz bliżej nikogo poza dwiema – trzema osobami. A to przecież wielkie budynki, prawdziwe korporacje, departamenty… Wykonujesz swoje obowiązki pod ich czujnym okiem. Jesteś cały czas monitorowany, sprawdzany. Patrzą ci nie tylko na ręce, ale też na twarz, która może nie może zdradzać jakiegokolwiek niezadowolenia czy braku akceptacji – to jest tu karane. Ciężko karane. Masz tego świadomość, więc kontrolujesz wszelkie swoje reakcje. Dostosowujesz się. Każą ci krzyczeć, krzyczysz. Każą maszerować w pochodzie, maszerujesz. Każą wystrzegać się uczuć, wystrzegasz się. Ale w głębi serca przeklinasz ich i nienawidzisz, bo choć ty masz jeszcze świadomość ułudy, w której bierzesz udział, widzisz innych ślepo zapatrzonych i wierzących w ich ideologię. Pragniesz buntu i wolności. Ale brakuje ci odwagi, wsparcia, determinacji. Sam nie wiesz, więc tkwisz w tym dalej. I dalej wykonujesz ich polecenia. I choć nigdy ich nie zawiodłeś, oni dalej cię kontrolują. Wymyślają zajęcia po pracy, wyznaczają porę snu, sposoby spędzania wolnego czasu, a nawet twoją przyszłą żonę czy przyszłego męża. Bo tu miłość jako taka jest zakazana, dozwolona jest jedynie miłość do Wielkiego Brata, wszechwiedzącego wodza i przywódcy rządzącej tobą Partii. 

Powyższa wizja świata, w którym jednostka pozostaje pod ciągłą kontrolą, jest przerażająca, ale niestety bardzo realna. Bowiem napisana w 1948 r. powieść angielskiego pisarza, Georga Orwella, zagorzałego krytyka wszelkich systemów totalitarnych, uznawana jest dziś za jeden z najlepszych literackich opisów totalitaryzmu oraz wnikliwy traktat filozoficznym o władzy i zgubnym dyktacie jednej ideologii. Chodzi, rzecz jasna, o „Rok 1984”, który miał stanowić swego rodzaju ostrzeżenie przed takimi systemami, panoszącymi się w XX –wiecznej Europie. Stworzona przez niego dyktatorska rzeczywistość jest niezwykle dopracowana, przemyślana i wiarygodna, wręcz namacalna. Czytelnik śledząc losy głównego bohatera, Winston Smitha, poznaje realia, w których on egzystuje. Dostrzega zewsząd bijące ułudę, propagandę i kłamstwo. Dostrzega zniewolenie ludzi, ale też ich bierność i  uległość wobec systemu, a nawet  w wielu wypadkach nie tyle akceptację, co wręcz ślepe uwielbienie. Jedyną szansą dla tego świata jest potajemne Bractwo, a więc organizacja, której celem jest sukcesywne eliminowanie członków Partii, tak by w końcu doprowadzić do obalenia jej rządów. Czy bohater podejmie wyzwanie i przyjmie postawę buntu? Czy jego rzeczywistość ma szansę na zamianę? Sprawdźcie koniecznie, jaką odpowiedź daje Orwell…

Autor ma niezwykły dar opowiadania. Pisze lekko, zgrabnie, ciekawie. Dozuje informacje, bo czytelnik, wraz z upływem stron, powoli, ale sukcesywnie wdraża się w mechanizmy rządzące tym społeczeństwem, poznaje jego organizację i hierarchizację ludności, dowiaduje się o wymagania i oczekiwaniach Partii wobec swoich członków. „Rok 1984”, choć wyolbrzymia i przejaskrawia niektóre zdarzenia, jasno formułuje swoje stanowisko wobec totalitaryzmu oraz jednostki zmuszonej funkcjonować w takim systemie. Jeśli więc nie straszne Wam polityczne i nieco historyczne lektury, jeśli chcecie poznać naprawdę dobry i dopracowany (zarówno pod względem fabuły, jak i warsztatu pisarskiego) kawałek prozy, jeśli ciekawi Was idea społeczeństwa totalitarnego lub po prostu szukacie czegoś z klasyki literatury światowej, „Rok 1984” Orwella idealnie tu pasuje. Polecam!

„Rok 1984” George Orwell, wyd. MUZA

liczba stron: 288  

***
Od dziś przestaję oceniać książki według skali liczebnej. Wydaję mi się to zbędne  - recenzje są przecież jasne i mówią same za siebie, więc nie potrzeba dodatkowo każdej z nich opatrywać cyferką, słowa mówią o wiele więcej :)

Pozdrawiam

                 nieidentyczna